Budżet obywatelski. Konsultacje i współdecydowanie

Ciechanowianie w tym roku będą wybierali zadania, które zostaną zrealizowane w naszym mieście w 2015 r. w ramach budżetu obywatelskiego. Dzięki konsultacjom, zgłaszaniu własnych projektów i głosowaniu mieszkańcy będą mogli bezpośrednio decydować o tym, na co ma zostać przeznaczona część środków z miejskiego budżetu. Na wyłonienie faworytów spośród zgłoszonych latem propozycji przyjdzie czas wczesną jesienią.

Coraz więcej miast w Polsce wprowadza budżet obywatelski. W tym roku chce do nich dołączyć Ciechanów. Jedną z zalet wprowadzenia budżetu obywatelskiego jest zwiększenie wiedzy mieszkańców odnośnie finansów, które samorządy mają do swojej dyspozycji. To uczenie się, jakie mechanizmy rządzą planowaniem budżetu i ćwiczenie trudnej sztuki wyboru, sposób na aktywizację mieszkańców i włączanie ich w proces podejmowania decyzji.
Wygląda to tak: władze miasta wydzielają część budżetu (na miarę swoich możliwości finansowych) do rozdysponowania przez mieszkańców. Na spotkaniach z nimi wyjaśniają, jak przygotować zgłoszenie projektu. Pomysły są weryfikowane (odpadają nierealistyczne, te przekraczające budżet lub niespełniające wymogów formalnych) i poddane pod głosowanie. Nie ma wymogu frekwencji – ci, którzy zagłosują, zadecydują za pozostałych. Zrealizowane zostają projekty z najwyższą liczbą głosów, na które wystarczy pieniędzy.

Marcin Gerwin z Sopockiej Inicjatywy Rozwojowej (Sopot jako pierwsze miasto w Polsce wprowadził budżet  partycypacyjny) wylicza 8 minimalnych kryteriów, jakie powinien spełniać budżet obywatelski:

• Mieszkańcy mają możliwość zgłaszania propozycji wydatków.
• Pula środków wyodrębnionych na budżet obywatelski jest jednoznacznie określona.
• Projekty są, o ile jest to możliwe, precyzyjnie wycenione.
• Organizowane są debaty publiczne.
• Projekty zgłoszone przez mieszkańców nie są odrzucane przez urzędników lub radnych z powodów merytorycznych, a jedynie z przyczyn formalno-prawnych.
• O wyborze projektów decydują mieszkańcy.
• W głosowaniu mogą wziąć udział wyłącznie uprawnieni do tego mieszkańcy.
• Projekty wybrane przez mieszkańców są realizowane.

Dobrą praktyką jest zapewnienie mieszkańcom wsparcia przy opracowywaniu projektów. – Oprócz otwartych spotkań konsultacyjnych chcemy zorganizować warsztaty, które pozwolą składającym projekty do budżetu m.in. realnie oszacować ich koszty, bo nie każdy ma w tym doświadczenie – mówi prezydent Waldemar Wardziński. Prezydent zwraca też uwagę, że w budżecie obywatelskim chodzi też o zachowanie równowagi między potrzebami różnych grup mieszkańców, dlatego tak ważne jest, żeby zarówno w konsultacjach, jak w składaniu projektów i głosowaniu wzięli udział przedstawiciele różnych środowisk – ludzie w różnym wieku i różnych zawodów. – Nie znam lepszego sposobu, żeby zainteresować ciechanowian pracą samorządu i zacieśnić ich więź z własnym miastem. Im ludzie więcej wiedzą, tym bardziej będą zaangażowani w to, co się lokalnie dzieje. Dla nas z kolei to okazja do ściślejszej współpracy z mieszkańcami – podkreśla prezydent Wardziński.
Na pierwsze spotkanie konsultacyjne zapraszamy 7 maja. Odbędzie się o 18.00 w sali konferencyjnej ratusza.